Czasowniki francuskie część 1

Język francuski to JĘZYK CZASOWNIKOWY.
Niestety, nie da się mówić po francusku nie znając podstawowych odmian.

Dlatego też czasowniki, a właściwie ich odmiany w języku francuskim są niezwykle ważne. Jako osoba ucząca się języka często mylę odmiany tych najprostszych czasowników. Z czasem staje się to irytujące, ponieważ zawsze mamy świadomość, że istnieje lista tych najważniejszych oraz najbardziej popularnych i przydałoby się znać ich odmiany po kilku dobrych latach nauki :) Dlatego też dzisiaj postanowiłam usystematyzować czasowniki francuskie zarówno dla siebie jak i dla Was. Zapraszam do wspólnej nauki :)
 
W języku francuskim rozróżnia się 3 grupy czasowników. Każda grupa posiada charakterystyczną odmianę, dlatego  jeżeli znamy  końcówki, jesteśmy w stanie odmienić czasownik danej grupy.

A. Do grupy I zalicza się czasowniki, których forma w bezokoliczniku czasu teraźniejszego (infinitif présent) kończy się na -ER. Ta grupa jest najliczniejsza, do niej dołączają wszystkie nowe czasowniki, które powstają w języku.

Przykłady: chanter, écouter, parler, informer

Czas teraźniejszy dla czasowników I grupy koniugacyjnej tworzymy, dodając następujące końcówki do tematu bezokolicznika: (-e,-es,-e,-ons, -ez, -ent)

 

Jak czytamy?

 

Końcówkę czytamy tylko w przypadku 1 i 2 osoby liczby mnogiej: nous i vous. Pozostałe formy czytamy identycznie, nie wymawiając nic poza tematem (w przypadku cz. CHANTER tematem jest CHANT-)

 

 

Uwaga ! Istnieją również wyjątki, które warto zapamiętać. Najważniejsze z nich to : PAYER (płacić), COMMENCER (zaczynać) oraz MANGER (jeść).

 

je paie
tu paies
il paie
nous payons
vous payez
ils paient

 

je commence
tu commences
il commence
nous commençons
vous commencez
ils commencent

 

je mange
tu manges
il mange
nous mangeons
vous mangez
ils mangent

 

 

B. Do grupy II należą czasowniki, których infinitif présent kończy się na -IR, a participe présent na -ISSANT

 Czas teraźniejszy dla czasowników II grupy koniugacyjnej tworzymy, dodając odpowiednie końcówki

(-is, -is, -it, -issons, -issez, -issent)



Przykłady: finir, choisir, partir

 

C. Do grupy III tworzą tzw. koniugacje martwą. Należą do niej czasowniki  zakończone w infinitif présent  na -RE,-OIR oraz -IR, które w participe présent mają końcówkę -ANT (nie -issant !). W skład tej grupy wchodzą także czasowniki nieregularne, dlatego też ta grupa przysparza najwięcej problemów. Istnieją jednak pewne zasady, których znajomość ułatwi opanowanie odmiany tych czasowników.



1. 1 i 2 osoba l.pojedynczej prawie zawsze są identyczne i kończą się na -s.

Wyjątki:

a) czasowniki:pouvoir (móc), vouloir (chcieć) i valoir (być wartym) w 1 i 2 osobie l.poj. kończą się na -x.

 

Odmiana czasownika POUVOIR

 

je peux
tu peux
il peut
nous pouvons
vous pouvez
ils peuvent

b) kilka czasowników: offrir (ofiarować), ouvrir (otwierać), couvrir (przykrywać) czy cueillir (zbierać) odmieniają się jak czasowniki I grupy.

j'offre
tu offres
il offre
nous offrons
vous offrez
ils offrent

 

2. 3 os. l. pojedynczej różni się od 1 i 2 osoby tylko końcówką -t (wyjątkowo -d lub -e)

 

3. 1. os. l. mnogiej (nous) kończy się zawsze na -ONS (wyj. être)

 

4. 2 os l. mnogiej (vous) kończy się na -EZ z wyjątkiem czasowników: être (być), dire (mówić) czy faire (robić), które mają na końcu -ES

 



5. 3 os. l.mnogiej (ils) ma końcówkę -ENT, a jedynymi wyjątkami są czasowniki: être (być), avoir (mieć), faire (robić), aller (iść), które kończą się na -ONT.

 

 

* Źródło informacji:

"Czasowniki francuskie z pełnymi odmianami" wyd. Buchmann

"Francuski. Gramatyka, praktyczne repetytorium" wyd. Edgard

*Źródło obrazków: internet