W ostatnim czasie w Krakowie uczestniczyłam w wydarzeniu
o nazwie Noc języków obcych.
Z tej okazji zorganizowano lekcje pokazowe prowadzone przez native speakerów zarówno dla początkujących jak i tych bardziej zaawansowanych. Były to przede wszystkim języki skandynawskie, jednak wśród nich znalazł się także język hiszpański. Jako że nigdy nie miałam z nim do czynienia i znałam tylko jego ogólne brzmienie postanowiłam wybrać się na taką lekcję z czystej ciekawości. Przyznam szczerze, iż moja znajomość języka francuskiego nie pomogła mi do końca zrozumieć tego co do mnie mówiono. Mimo że niektóre słowa są naprawdę podobne, a nawet identyczne, należałoby choć trochę orientować się w podstawach języka hiszpańskiego żeby zrozumieć ogólne przesłanie poszczególnych wypowiedzi. Czemu o tym wspominam ? Otóż wtedy przypomniałam sobie siebie samą sprzed prawie 5 lat, kiedy kompletnie nie rozumiałam co do mnie mówiono po francusku. Powróciło to uczucie ogólnej niemocy związanej z rozumieniem bo w takich sytuacjach wychodzi wszystko - brak znajomości słownictwa, gramatyki, ogólnych zasad czytania itp, itd....
Początki są szczególnie trudne. Musi upłynąć dużo czasu aby wysiłek włożony w naukę dał efekt w postaci umiejętności złożenia zdania.
Kiedy znamy język na poziomie zaawansowanym zmagamy się już z całkiem innymi problemami niż osoby które swoją przygodę z językiem dopiero zaczynają.
Oto lista błędów gramatycznych które moim zdaniem popełniane są najczęściej i o których uczniowie zapominają przez dobre kilka pierwszych miesięcy nauki języka:
1.Problem z rodzajnikiem ściągniętym, czyli
Je vais
Dziś niedziela zatem zaczniemy od kulturalnej rozrywki i wycieczki do muzeum:)
Zatem przyjrzyjmy się bardzo prostemu zdaniu:
Idę do muzeum
Czasownik iść to po francusku ALLER; odmieniam go zatem do pierwszej osoby liczby pojedynczej - Je vais (= idę)
Teraz czas na to by odpowiedzieć na pytanie:
Gdzie idę ? Odpowiedź: Do muzeum.
Zatem do je vais dorzucam literkę która wyrazi mój zamiar przemieszczenia się w jakimś kierunku. W języku francuskim będzie to literka à
Zatem: Je vais à
I tutaj pojawia się pewien problem. Nagle musimy wstawić rzeczownik muzem, który jak każdy w języku francuskim posiada rodzajnik = le musée. Co zrobić ?
Je vais
Dlatego musimy jakoś połączyć
à z le
Oto działanie które występuje w języku francuskim:
Oto działanie które występuje w języku francuskim:
Zatem poprawne zdanie to:
Je vais au musée
Zdanie: Je vais au à le musée również nie istnieje.
Pamiętajmy że à jest już zawarte w cząstce au .
Pamiętajmy że à jest już zawarte w cząstce au .
To samo dotyczy połączeń DE z rodzajnikami cząstkowymi:
Le sol était couvert de de la neige
- podłoga była pokryta śniegiem
- podłoga była pokryta śniegiem
La carafe était pleine de
- karafka była pełna wody
Faute de
= przez czas, z winy czasu
2. Utożsamianie rodzaju rzeczownika w języku polskim z rodzajem w języku francuskim
Nigdy nie stawiamy znaku równości pomiędzy rodzajem rzeczownika w języku francuskim i języku polskim. To błąd. Oczywiście, istnieją takie przypadki w których rodzaje się pokrywają np.
la lampe - lampa (ona)
le chat - kot(on).
la lampe - lampa (ona)
le chat - kot(on).
ALE
stół (on) - la table (ona)
samochód (on) - la voiture (ona)
lód (on) - la glace (ona)
pasek (on) - la ceinture (ona)
czekolada (ona) - le chocolat (on)
3. Odmiana dwóch czasowników na raz w czasie teraźniejszym
Czy zdanie: Lubię jem słodycze ma sens ? Nie. Żeby było logiczne należałoby ewentualnie dodać spójnik i pomiędzy słówko lubię a jem. Jednak wersja która brzmi najlepiej to: Lubię jeść słodycze.
W języku francuskim sytuacja jest identyczna. Nie możemy odmienić dwóch czasowników na raz i powiedzieć: J'aime mange /mąż/ les sucreries.
Poprawne zdanie brzmi: J'aime manger /mąże/ les sucreries.
W języku francuskim sytuacja jest identyczna. Nie możemy odmienić dwóch czasowników na raz i powiedzieć: J'aime mange /mąż/ les sucreries.
Poprawne zdanie brzmi: J'aime manger /mąże/ les sucreries.
4. Brak uzgodnienia cząstki się (=se) w odmianie czasowników zwrotnych w czasie teraźniejszym
Czasowniki zwrotne to specyficzna grupa czasowników posiadająca cząsteczkę się (=se) którą należy odmienić. Dla przypomnienia odmiana cząstki SE = SIĘ:
Pamiętam doskonale kiedy będąc we Francji zadałam pytanie:
Est-ce que je peux s'asseoir ici ?
(Czy mogę tutaj usiąść ?)
Dla Francuza tego rodzaju zdanie brzmi śmiesznie, ponieważ konstruując tak pytanie mówimy o sobie jakby w bezokoliczniku. To tak jakby powiedzieć
Ja tu siadać.
Zatem gdzie zrobiłam błąd i czemu uznałam że tak zadane pytanie będzie poprawne ?
Otóż kiedy popatrzymy wyżej, na punkt 3 mojego dzisiejszego wpisu, dowiemy się że w języku francuskim nie odmieniamy dwóch czasowników na raz. Tym też się kierowałam. Skoro odmieniłam już czasownik pouvoir = móc, potem należy dodać tylko bezokolicznik i gotowe ! Niestety, to błędne przekonanie bo w przypadku czasowników zwrotnych musimy pamiętać o następującej rzeczy:
! Należy zawsze uzgadniać cząsteczkę się do podmiotu !
Zatem poprawne zdanie które powinnam ułożyć brzmi:
Est-ce que je peux m'asseoir ici ?
5. Problem z rodzajnikami
Kwestia rodzajników jest zawsze problematyczna z bardzo prostego powodu: w języku polskim rodzajniki nie istnieją.
Zazwyczaj mylimy rodzajniki cząstkowe ze ściągniętymi, a także nieokreślonymi.
Rodzajniki cząstkowe to rodzajniki które odnoszą się do rzeczowników niepoliczalnych.
Zatem określają jakąś część substancji, masy, jednolitej części.
Rodzaj męski = du
np. du pain (chleb), du sucre (cukier), du courage (odwaga)
Rodzaj żeński = de la
np. de la farine (mąka), de la musique (muzyka), de la force
(siła)
Ogólna zasada:
de l' + rzeczownik niepoliczalny zarówno rodzaju męskiego jak i żeńskiego
Np. de l'alcool (m) = alkohol
de l'eau (f) = woda
de l'espoir (f) = nadzieja
Rodzajniki ściągnięte = rodzajniki powstałe z połączenia przyimków z rodzajnikami (patrz pkt 1). Kilka prostych równań do zapamiętania:
UWAGA !
C'est du pain (to kawałek chleba)= du = rodzajnik cząstkowy
C'est le pain du boulanger (to chleb piekarza)= du
= rodzajnik ściągnięty (de + le)
Ce sont des professeurs (To profesorzy) = des = rodzajnik nieokreślony liczby mnogiej
Quel est le salaire des professeurs (Jaka jest pensja profesorów ?) = des = rodzajnik ściągnięty
(de + les)
Zazwyczaj mylimy rodzajniki cząstkowe ze ściągniętymi, a także nieokreślonymi.
Rodzajniki cząstkowe to rodzajniki które odnoszą się do rzeczowników niepoliczalnych.
Zatem określają jakąś część substancji, masy, jednolitej części.
Rodzaj męski = du
np. du pain (chleb), du sucre (cukier), du courage (odwaga)
Rodzaj żeński = de la
np. de la farine (mąka), de la musique (muzyka), de la force
(siła)
Ogólna zasada:
de l' + rzeczownik niepoliczalny zarówno rodzaju męskiego jak i żeńskiego
Np. de l'alcool (m) = alkohol
de l'eau (f) = woda
de l'espoir (f) = nadzieja
Rodzajniki ściągnięte = rodzajniki powstałe z połączenia przyimków z rodzajnikami (patrz pkt 1). Kilka prostych równań do zapamiętania:
à + le = au
à + les = aux
de + le = du
de + les = des
à + les = aux
de + le = du
de + les = des
UWAGA !
C'est du pain (to kawałek chleba)= du = rodzajnik cząstkowy
C'est le pain du boulanger (to chleb piekarza)= du
= rodzajnik ściągnięty (de + le)
Ce sont des professeurs (To profesorzy) = des = rodzajnik nieokreślony liczby mnogiej
Quel est le salaire des professeurs (Jaka jest pensja profesorów ?) = des = rodzajnik ściągnięty
(de + les)
6. Brak uzgodnienia przymiotnika do liczby i osoby
W języku francuskim istnieje ogólna zasada uzgadniania przymiotników do liczby i rodzaju rzeczowników.
un grand /grą/ camion (duża ciężarówka) ale une grande /grande/ voiture (duży samochód)
a także:
Un homme élégant /elegą/ (elegancki mężczyzna)
ale une femme élégante /elegąt/ (elegancka kobieta)
Formy nieregularne:
Un homme sportif /sportif/ (wysportowany mężczyzna) - une femme sportive /sportiw/ (wysportowana kobieta)
Un homme jaloux /żalu/ (zazdrosny mężczyzna) - une femme jalouse /żaluz/ (zazdrosna kobieta)
Kiedy przymiotnik kończy się w swojej podstawowej formie na -e
Np. triste = smutny
Marcel est triste <--- >Nadia est triste
(on) <----> (ona)
(obie formy takie same -> triste kończy się na -e)
Czasem wymowa kocówki nam się nie zmieni:
Un enfant - dziecko
des enfants - dzieci
Wkrótce część II - błędy dotyczące czytania w języku francuskim
Źródło obrazków: Internet