Zastanawialiście się kiedyś co tak naprawdę oznacza popularny francuski zwrot grzecznościowy S'il vous plaît ? Wiemy o nim tyle że istnieje, a do jego formy już zdążyliśmy się przyzwyczaić. Używamy go gdy kogoś o coś prosimy lub coś radzimy. Gdyby jednak poddać go głębszej analizie:
Mnie w tej konstrukcji najbardziej będzie interesowało słówko IL
Il to niewątpliwie jeden z zaimków osobowych,
3 osoba liczby pojedynczej, którą w kontekście osób tłumaczymy jako on.
Pytanie jest zatem następujące:
Jak w kontekście wyrażenia S'il vous plaît przetłumaczymy Il ?
Otóż S'il vous plaît to jedna z występujących w języku francuskim konstrukcji bezosobowych o których będzie mowa w dzisiejszym poście.
Co to jest konstrukcja bezosobowa ?
Zaimek Il to zaimek rodzaju nijakiego (le pronom neutre) tłumaczony bezosobowo. Nie możemy zastąpić go żadnym rzeczownikiem.
Taki zaimek jest Wam znany przede wszystkim z lekcji o pogodzie, kiedy poznajemy słownictwo z nią związane, np.
Jest zimno i pada deszcz - Il fait froid et il pleut
Jest gorąco i duszno - Il fait chaud et etouffant
Kiedyś otrzymałam pytanie :
Jak odmienia się czasownik pleuvoir i czemu nie mogę odmienić go w innych osobach, tylko w 3 liczby pojedynczej ?
Czasowniki takie jak: pleuvoir, grêler, tonner, neiger, geler to tak zwane czasowniki nieosobowe właściwe, czyli używane tylko w nieosobowej formie.
Czasowniki nieosobowe nie odnoszą się do konkretnej osoby, mogą być odmienione w różnych trybach i czasach (oprócz trybu rozkazującego). Występują tylko w 3 osobie liczby pojedynczej z zaimkiem IL.
Nie mogę powiedzieć o sobie że 'padam' bo tylko deszcz czy śnieg mogą to robić. Zatem:
pleuvoir - il pleut - pada deszcz
grêler - il grêle - pada grad
tonner - il tonne - grzmi
neiger - il neige - pada śnieg
geler - il gele - mrozi, jest mróz
Inne pogodowe przykłady z czasownikiem faire
Jest wiatr - Il fait du vent
Świeci słońce - Il fait du soleil
Jest gołoledź - Il fait du verglas
Jest 30 stopni - Il fait 30 degrés.
* Czasownika faire używamy także mówiąc o dniu i nocy:
Il fait jour- jest jasno, dzień
Il fait nuit - jest ciemno, noc
Czasowniki osobowe użyte w formie nieosobowej
To czasowniki które odmieniają się we wszystkich osobach, jednak tworzą osobne konstrukcje bezosobowe. Są bardzo przydatne :) Oto lista tych najważniejszych:
Inne przykłady:
Il est minuit - jest północ
Il existe beaucoup de personnes qui ne parlent pas francais -istniej dużo osób które nie mówią po francusku
Il se passe quelque chose d'étrange - dzieje się coś dziwnego
Il reste encore deux semaines - zostają jeszcze dwa tygodnie
Qu'est-ce qu'il y a ? - co jest ? co się dzieje ? (j.potoczny)
Wyrażenia nieosobowe z czasownikiem ÊTRE
Être + przymiotnik (bon, urgent, possible, evident etc.)
+ DE + bezokolicznik
Il est utile de savoir nager - Dobrze jest umieć pływać
Il est important de dire la vérité - To ważne żeby mówić prawdę
Il est difficile de parler - Trudno jest mówić
Czasownik FALLOIR
Skąd pochodzi bezosobowa konstrukcja IL FAUT ? Dokładnie od czasownika FALLOIR, który także jest przykładem czasownika występującego tylko w trzeciej formie.
Il faut = trzeba
Il faut faire la vaiselle - trzeba umyć naczynia
Il faut manger pour vivre - trzeba jeść by żyć
* Jak nie mylić zaimka nieosobowego IL z zaimkiem osobowym w 3. osobie liczby pojedynczej?
Il est arrivé très tard le soir - Przyjechał bardzo późno wieczorem.
Kto przyjechał ? On = podmiot zdania
Po czasowniku mamy okolicznik czasu - tard le soir
Il est arrivé un grand malheur - Zdarzyło się wielkie nieszczęście.
Brak dopełnienia, un grand malheur = podmiot zdania
Co się zdarzyło ? Wielkie nieszczęście
Le dernier mais non le moindre !
czyli zaimek ON na koniec dzisiejszego wpisu.
.
Niewątpliwie stanowi problem, szczególnie dla tych którzy naukę języka rozpoczynają i nigdy nie wiedzą co tak naprawdę oznacza to słówko i do jakiej osoby go odmieniać.
ON posiada kilka znaczeń:
(czasownik przy nim stojący odmieniamy zawsze do 3 osoby liczby pojedynczej)
(czasownik przy nim stojący odmieniamy zawsze do 3 osoby liczby pojedynczej)
a. les gens (ludzie w znaczeniu ogólnym)
En Belgique on parle francais = w Belgii mówi się po francusku
b. nous (my)
Qu'est-ce qu'on fait ce soir ? On va au cinema ?
Qu'est-ce qu'on fait ce soir ? On va au cinema ?
Co robimy dziś wieczorem ? Idziemy do kina ?
Czyli jedna z popularniejszych form języka potocznego. Używana bardzo często, z prostego powodu - zdanie jest krótsze i szybciej się go wymawia.
On va au cinéma ? zamiast Nous allons au cinéma ?
c. Tout le monde (wszyscy, czyli wyrażenie prawdy ogólnej)
On ne doit pas mentir - nie należy kłamać
Zaimka on śmiało używajmy w języku francuskim, w życiu natomiast starajmy się nie uogólniać i traktować każdego indywidualnie :)
On ne doit pas mentir - nie należy kłamać
Zaimka on śmiało używajmy w języku francuskim, w życiu natomiast starajmy się nie uogólniać i traktować każdego indywidualnie :)
Źródło obrazków: Internet
Obrazek tytułowy: Martyna Grzybek
Inspiracje: Repetytorium gramatyczne z języka francuskiego wydawnictwo PWN
świetny post ;) Pozdrawiam
OdpowiedzUsuńJak zwykle rzeczowo i przejrzyście :)
OdpowiedzUsuńPiękne te obrazki zamieściłaś! :) a z on i nous kiedyś miałam ogromny problem i co chwilę wszystko mieszałam (różnicę znałam, ale jak rozmawiałam, to zbytnio nie myślałam i popełniałam tu błędy nagminnie), na szczęście już mi przeszło (może w końcu myśleć zaczęłam;p).
OdpowiedzUsuń