Opisywanie czasu w języku francuskim

Po długich zimowych wieczorach, wreszcie przyszedł czas na długie wiosenne dni, a związana jest z tym przede wszystkim zmiana czasu, której dokonaliśmy dzisiejszej nocy. W związku z tym faktem, w moim dzisiejszym poście, chciałabym zwrócić Waszą uwagę na to jak w języku francuskim mówimy o czasie, a dokładniej określamy przedziały czasowe. Temat choć wydaje się prosty, zawiera kilka istotnych informacji i szczegółów zatem warto przyjrzeć mu się nieco bliżej.

 

 

NA dwie godziny, PRZEZ dwie godziny,

W dwie godziny, ZA dwie godziny 

- zamknięty przedział czasowy

NA dwie/dwa godziny/dni/tygodnie etc. = POUR deux heures/jours/semaines.

a. Je suis à Cracovie pour deux heures. - Jestem w Krakowie na dwie godziny.

b. Ils ont loué un appartement pour toute la semaine. - Wynajęli mieszkanie na cały tydzień

c. Elle doit partir pour un an au Japon. - Ona musi wyjechać do Japonii na rok.

 

 

PRZEZ dwie/dwa godziny/dni/tygodnie etc. = PENDANT deux heures/jours/semaines.

 

a. Je ferai un stage à la banque pendant les vacances.  - Będę robić staż w banku przez wakacje.

Czasem jednak użycie PENDANT jest możliwe, jednak niekonieczne:

a. Nous avons dansé (pendant) toute la soirée - Tańczyliśmy (przez) cały wieczór.

b. Elles ont bavardé (pendant) tout l'après-midi - Gadały (przez) całe popołudnie.

 

W dwie/dwa godziny/dni/tygodnie etc. = EN deux heures /jours/semaines.

a. Elle s'est douchée en dix minutes - Wzięła prysznic w dziesięć minut.

b. Il a fait son devoir en trois heures - Zrobił swoje zadanie w trzy godziny.

c. La bébé s'en endormi en cinq minutes - Dziecko zasnęło w pięć minut.

ZA dwie/dwa godziny / dni / tygodnie etc. = DANS deux heures/jours/semaines

a. Nous partons dans trois jours. - Wyjedżamy za 3 dni.

b. Je vous appellerai dans quelques jours. - Zadzwonię do Pani za kilka dni.

c. Elle finira dans deux minutes.- Ona skończy za dziesięć minut.

Warto także pamiętać, że słówko DANS (oprócz dosłownego znaczenia W) określa także niezidentyfikowany moment w jakimś przedziale czasowym na przykład:

a. Nous prendrons rendez-vous dans la semaine - spotkamy się w tygodniu (w jakiś dzień tygodnia).
b. Je vous verrai demain dans la matinée - będę was widział jutro rano (o którejś godzinie rano).
c. Le feu d'artifice sera tire dans la soirée - sztuczne ognie będą puszczane wieczorem (o którejś godzinie wieczorem, bliżej niezidentyfikowanej).

Czasem DANS przyjmuje znaczenie słówka PENDANT:

a. Dans (=pendant) son enfance il a vécu avec ses grands-parents
-w dzieciństwie mieszkał ze swoimi dziadkami

OD dwóch godzin, TO JUŻ dwie godziny

-otwarty przedział czasowy

OD dwóch godzin

= DEPUIS + cyfra, przysłówek czasu, data, wydarzenie

a. Il habite à Paris depuis trois mois/depuis peu de temps/ depuis le 4 avril/ depuis la mort de sa femme - Mieszka w Paryżu od 3 miesięcy/trochę czasu/od 4 kwietnia/od śmierci swojej żony.

= IL Y A + cyfra, przysłówek czasu + que

b. Il y a six mois / peu de temps qu'il habite à Paris - Mieszka w Paryżu od sześciu miesięcy/ trochę czasu.

TO JUŻ dwie godziny

= ÇA FAIT + cyfra, przysłówek czasu + que

c. Ça fait trois mois/peu de temps qu'il habite à Paris - To już 3 miesiące/trochę czasu odkąd mieszka w Paryżu.

! Zwróćmy uwagę na różnicę pomiędzy zwykłą konstrukcją IL Y A a trzema podanymi wyżej konstrukcjami na przykładzie prostego zdania:
 

On śpiewa od dwóch godzin

 

 

Możemy wyrazić je na 3 sposoby:

1. Il chante depuis deux heures

2. Il y a deux heures qu'il chante

3. Ça fait deux heures qu'il chante

Jednak jest to czynność niedokonana, zatem podkreślona jest tutaj ciągłość czynności - On śpiewa (już) od dwóch godzin (i nie wiadomo kiedy przestanie).

 

NATOMIAST

 

4. Il y a deux heures, il a chanté sa chanson préférée.
Tłumaczymy jako: Dwie godziny TEMU, zaśpiewał swoją ulubioną piosenkę (czynność dokonana).

DÈS oraz DEPUIS

 

Oba słówka mają właściwie to samo znaczenie : od jakiegoś czasu. Istnieje jednak między nimi subtelna różnica w użyciu:

DÈS - nastawione jest na czynność punktową. Tutaj nie interesuje nas trwanie czy ciągłość jednak sam fakt rozpoczęcia danej czynności. Z tym słówkiem kojarzymy przede wszystkim rzeczownik l'urgence, czyli nagła konieczność wykonania jakiejś czynności (często są to postanowienia).

a. Dès demain, je cesse de fumer - od jutra rzucam palenie.
b. Dès le 1 er janvier, je me mets au régime - od pierwszego stycznia przechodzę na dietę.

W zestawieniu z DEPUIS różnica jest widoczna:

Dès 8 heures du matin, il est à sa table de travail = podkreślenie rozpoczęcia czynności, nie skupiamy się na trwaniu - od ósmej rano, pracuje przy swoim biurku.

Depuis 8 heures du matin, il est à sa table de travail = podkreślenie ciągłości, trwania - pracuje (już) od ósmej rano (W domyśle - długo pracuje).

! W tego typu rozróżnianiu tych dwóch słów, pomoże nam obserwacja czasów użytych w poszczególnych zdaniach, ponieważ:

 

a. Użycie czasu przeszłego podkreśla nam początek akcji:

Dès son arrivée dans cette ville, il a commencé à chercher un appartement (Od momentu swojego przyjazdu, zaczął szukać mieszkania)

b. Użycie czasu teraźniejszego podkreśla ciągłość

Depuis son arrivée, il cherche un appartement (Od swojego przyjazdu cały czas szuka mieszkania.)

 

Przy okazji:

 

Żyć z dnia na dzień

- Vivre au jour le jour

W moich czasach...

- De mon temps, a mon époque...

Nie widziałam cię od wieków !

- Je ne t' ai pas vu depuis une étérnite ! (dosł. wieczności)

 

 

Przykłady na podstawie: Grammaire expliquée de francais, wyd. Cle International
Źródło obrazków: Internet